In de Leerschool van Christus

door T. Austin-Sparks

Hoofdstuk 2 - De Waarheid Leren

“Jezus dan zeide tot de Joden die in Hem geloofden: Als gij in mijn woord blijft, zijt gij waarlijk discipelen van Mij en gij zult de waarheid verstaan en de waarheid zal u vrijmaken. Zij antwoordden Hem: Wij zijn Abrahams nageslacht en zijn nooit iemands slaven geweest; hoe zegt Gij dan: gij zult vrij worden? Jezus antwoordde hun: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u, een ieder die de zonde doet, is een slaaf der zonde. En de slaaf blijft niet eeuwig in het huis, de zoon blijft er eeuwig. Wanneer dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult gij werkelijk vrij zijn” (Joh. 8:31-36).

“Gij hebt de duivel tot vader en wilt de begeerten van uw vader doen. Die was een mensenmoorder van den beginne en staat niet in de waarheid, want er is in hem geen waarheid. Wanneer hij de leugen spreekt, spreekt hij naar zijn aard, want hij is een leugenaar en de vader der leugen” (Joh. 8:44).

“En gij kent Hem niet, maar Ik ken Hem. En indien Ik zeide: Ik ken Hem niet, dan zou Ik u gelijk zijn, een leugenaar; doch Ik ken Hem, en zijn woord bewaar Ik” (Joh. 8:55).

“Jezus zeide tot hem: Ik ben de weg en de waarheid en het leven” (Joh. 14:6).

“De Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen, want zij ziet Hem niet en kent Hem niet; maar gij kent Hem, want Hij blijft bij u en zal in u zijn” (Joh. 14:17).

“Wanneer de Trooster komt, die Ik u zenden zal van de Vader, de Geest der waarheid, die van de Vader uitgaat, zal deze van Mij getuigen” (Joh. 15:26).

“Want toorn Gods openbaart zich van de hemel over alle goddeloosheid en ongerechtigheid van mensen, die de waarheid in ongerechtigheid ten onder houden” (Rom. 1:18).

“Zij immers hadden de waarheid Gods vervangen door de leugen” (Rom. 1:25).

“Gij toch hebt van Hem gehoord, en zijt in Hem onderwezen, gelijk dit de waarheid is in Jezus” (Ef. 4:21). “Als u Hem tenminste gehoord hebt en door Hem bent onderwezen, zoals de waarheid in Jezus is” (HSV).

“… en u bekleedt met de nieuwe mens, die overeenkomstig (het beeld van) God geschapen is, in ware rechtvaardigheid en heiligheid” (Ef. 4:24 HSV).

“Dit zegt de Heilige, de Waarachtige” (Op. 3:7).

“Dit zegt de Amen, de getrouwe en waarachtige getuige” (Op. 3:14).

In hoofdstuk één hebben we bij wijze van spreken een vooropleiding gehad in de leerschool van Christus. Het lijkt mij trouwens dat deze vooropleiding doorgaat tot het eind van ons leven. In ieder geval neemt het een groot deel van ons leven in beslag. Toch moet er een punt zijn bereikt, een beslissende crisis, waarop we de lessen van hoofdstuk één kennen en aanvaarden. Dan is er een fundament gelegd. Zonder dat fundament komen we niet verder. Wie voorgoed wanhoopt aan zichzelf gaat werkelijk groeien. En wie door het licht van de Heilige Geest heel helder ziet dat het “niet meer ik, maar Christus” is. Niet wat ik ben, maar wat U bent kan de ware rust voor mijn ziel zijn. Niet mijn liefde, maar Uw liefde. Niet mijn vrede, maar Uw vrede, Uw rust. Alles van U, niets meer van mij – Uzelf! Dat is het onmisbare fundament voor geestelijke groei, geestelijke kennis en geestelijke ontwikkeling.

“Ik ben de Waarheid”

We gaan nu wat beter kijken naar de Here Jezus als Gods doel en maatstaf voor het werk van de Heilige Geest in ons. We zullen zien wat Zijn anders-zijn voor ons betekent.

We hebben een aantal bijbelgedeelten gelezen die allemaal over waarheid gaan. Die gedeelten uit de evangeliën hebben vast en zeker een rol gespeeld in het onderricht aan de discipelen. Allereerst was daar de verklaring aan de Joden. Wat moet dat voor de discipelen een enorme uitspraak zijn geweest! Hier waren Joden die Hem geloofden! De Here Jezus stelt de vraag van het discipelschap aan de orde: “Als gij in mijn woord blijft, zijt gij waarlijk discipelen van Mij en gij zult de waarheid verstaan en de waarheid zal u vrijmaken.” Ze gingen er onmiddellijk tegenin: “Wij zijn Abrahams nageslacht en zijn nooit iemands slaven geweest.” Nog eens beklemtoont Hij de waarheid, de waarheid met betrekking tot Hemzelf. “Wanneer dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult gij werkelijk vrij zijn.” “Gij zult de waarheid verstaan en de waarheid zal u vrijmaken.” De vraag kwam op van wie zij nageslacht waren, en in verband daarmee zei Jezus: “Wanneer dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult gij werkelijk vrij zijn.” Zie je dat? De waarheid kennen is de Zoon kennen. Vrijheid door de waarheid is door het kennen van Hem.

Dan zegt Hij tegen de Joden – tegen hen die zo fel reageerden – deze buitengewoon strenge woorden: “Gij hebt de duivel tot vader en wilt de begeerten van uw vader doen. Die was een mensenmoorder van den beginne en staat niet in de waarheid, want er is in hem geen waarheid … hij is een leugenaar en de vader der leugen … wanneer hij de leugen spreekt, spreekt hij naar zijn aard.” Enorm sterke taal. En alles over deze kwestie van de waarheid, de waarheid die nauw verbonden is met Hemzelf.

In hoofdstuk veertien is Hij met Zijn discipelen alleen. Dan zegt Filippus tegen Hem: “Here, toon ons de Vader en het is ons genoeg.” Zijn antwoord is: “Ben Ik zo lang bij u, Filippus, en kent gij Mij niet? Wie Mij gezien heeft, heeft de Vader gezien.”

Nog een vraag in deze school: “Here, wij weten niet waar Gij heen gaat, hoe weten wij dan de weg?” “Ik ben de weg, de waarheid …” Ik ben de waarheid. De waarheid is niet ‘iets’, de waarheid is Iemand, een Persoon. Ook dit is een onderdeel van de leerschool van Christus, dat Christus zelf de Waarheid is.

Ik weet niet hoe zwaar dit voor jou weegt. Maar het is zeker onze bedoeling dat deze dingen je meer op het hart komen te liggen. Hoe belangrijk is het voor jou om een goed fundament te hebben? Tenslotte is het voornaamste kenmerk van een fundament dat het goed en waar is en door en door betrouwbaar. Dit fundament moet een behoorlijk zware verantwoordelijkheid dragen. Niets minder dan ons eeuwig welzijn en onze eeuwige bestemming. Ja, het moet zelfs laten zien dat God uiteindelijk gelijk heeft. Daarom moet het absoluut waar zijn. En het is goed om heel zeker te weten waar we staan. We moeten afgedaan hebben met al onze onwaarachtigheid, met alles wat niet echt, niet volkomen waar is. We willen dit nog even wat meer benadrukken en bij onszelf nagaan. De gevolgen zijn zo groot dat we het ons niet kunnen veroorloven iets twijfelachtigs in onze positie te hebben.

Het is zo: Jij en ik zullen een keer voor God staan. We zullen oog in oog met God komen te staan in de eeuwigheid. Dan zal ons gevraagd worden of God ons ooit teleurgesteld heeft. Zullen wij dan op een enkel punt kunnen zeggen: “Ja Here, U hebt me teleurgesteld. U hebt U niet aan Uw woord gehouden”? Zoiets is ondenkbaar, dat iemand God ooit zó zou kunnen beschuldigen. Nooit zal iemand Gods waarheid en trouw in twijfel kunnen trekken. De Heilige Geest is gezonden als de Geest der waarheid, om ons in alle waarheid te leiden. Zo zal er geen spoor van twijfel zijn aan Gods absolute betrouwbaarheid, Zijn trouw aan Zichzelf en aan Zijn hele Woord. Daarvoor is de Heilige Geest gekomen. Als dit zo is, dan zal de Heilige Geest bij alle leerlingen in de leerschool van Christus elke onwaarheid, alles wat niet echt is, uitzuiveren. Zo zorgt Hij ervoor dat iedere leerling op een fundament staat dat voor God kan blijven bestaan op de dag waarop zal blijken dat God uiteindelijk en absoluut gelijk heeft.

Een Goed Fundament

Om dit te bereiken moet de Heilige Geest heel nauwgezet Zijn werk in ons doen en ons zover brengen dat we volledig buigzaam zijn voor God. Hij maakt ons ontvankelijk voor Hem, zodat er niets meer in ons is dat tegen de Heilige Geest in gaat of Hem afwijst. Hij brengt ons ertoe volkomen open voor Hem te zijn en bereid om de meest ingrijpende consequenties te aanvaarden als Hij de vinger legt bij iets in ons leven dat in orde moet worden gebracht. Met dat doel is Hij hier.

Als we het niet toelaten dat de Heilige Geest dit werk in ons doet, komen we in een valse positie. Zo’n valse positie zal ons duur te staan komen, ook als dat alleen op bepaalde punten zo zou zijn. We leven in een valse wereld, een wereld die berust op leugens. De hele structuur van deze wereld is een leugen, ook de menselijke natuur, al weten de meesten dat niet en denken ze dat ze waarachtig zijn. Ze proberen de wereld te bouwen op een valse fundering. Maar het koninkrijk van God is totaal anders. Dat wordt gebouwd op Jezus Christus, de Waarheid.

Waar ik de nadruk op wil leggen is dat we waar moeten zijn. O, dat er toch mannen en vrouwen zullen zijn in wie de waarheid van Christus ingewerkt is en die doorgaan met God, wat het hun ook kost! “Wie mag de berg des Heren beklimmen? Die rein is van handen en zuiver van hart, die zijn ziel niet op valsheid richt, noch bedrieglijk zweert” (Ps. 24:3,4) – dat is, die op een standpunt van waarheid gaat staan, al kost het hem ook heel veel. Wij worden beïnvloed door allerlei valse overwegingen, door wat anderen zullen denken of zeggen, vooral mensen uit onze eigen kring. Dat zijn valse overwegingen en valse invloeden. Ze houden veel mensen in de greep en verhinderen hen om standvastig door te gaan met God op de weg van het licht. Dat loopt uiteindelijk uit op een onwaarachtige, valse positie.

Kun je het accepteren als ik zeg dat er geen waarheid in ons is? Dit is een van de dingen die we gaan ontdekken door het werk van de Heilige Geest in ons. Er is van nature geen waarheid in ons. We hebben misschien heel sterke overtuigingen en zijn bereid ons leven daarvoor te geven. We willen alles wel op het spel zetten voor wat wij met ons hele hart als goed en waar beschouwen. Toch kunnen we het helemaal mis hebben. Zo was het bij Saulus van Tarsus. “Ik voor mij was tot de slotsom gekomen dat ik tegen de Naam van Jezus, de Nazoreeër, fel moest optreden” (Hand. 26:9). En ook “De ure komt dat een ieder die u doodt, zal menen Gode een heilige dienst te bewijzen” (Joh. 16:2). Sommigen ijveren zo voor hun overtuiging – God wil het! God wil het! – dat ze in de kracht daarvan hun eigen leven ervoor geven. En sommigen nemen het leven van anderen in de kracht van hun overtuiging. Wat kunnen we ver gaan in de kracht van onze overtuiging en het absoluut bij het verkeerde eind hebben. Terwijl we het zo ernstig menen. Een valse overtuiging! En er is geen mens die hier niet toe in staat is. De kiem daarvan ligt in de menselijke natuur, in ieder van ons. In ons verstand wat onze overtuiging betreft en in ons hart wat ons verlangen betreft. We kunnen denken dat ons verlangen volkomen zuiver en goed is, terwijl het misschien totaal verkeerd is. En met onze wil precies hetzelfde. Van nature is er in ons geen waarheid.

Leven door de Waarheid

Ik wil nu diep hierop ingaan. Wat is een christen? Een christen is iemand die eerst een niet al te goed humeur had, maar nu wel. Het is iemand die eerst niet zo vriendelijk was, maar nu veel vriendelijker is. En hij was vroeger bepaald niet ijverig, maar nu juist wel. Kortom, het is iemand die erg veranderd is vergeleken met vroeger. Maar… is dat wel een goede definitie van een christen?

Stel: iemand die erg opvliegend is slikt een kalmeringsmiddel en jawel, hij kalmeert binnen een paar uur. Is hij nu een christen? Maar dan drinkt hij een paar kopjes sterke koffie en hij wordt weer even opvliegend als tevoren. Was hij behouden, en is hij afvallig geworden? Pillen kunnen iemands stemming in korte tijd veranderen. Passieve, onverschillige mensen worden actief, levendig en energiek. Wie ellendig, ontevreden, chagrijnig, somber, onaardig en prikkelbaar is, wordt aardig, prettig om mee om te gaan. Dat komt doordat hij al die nerveuze spanningen die hem zo ellendig maakten, kwijt is, of die verstoorde spijsvertering die hem zo bot maakte en onmogelijk voor anderen. Met medicijnen heb je dus tijdelijk van iemand een christen gemaakt! Zie je mijn punt?

Waar is de waarheid? Als de waarheid over mijn behoudenis ligt op het terrein van mijn gevoelens of van mijn spijsvertering of mijn zenuwgestel, word ik een armzalig christen. Want die dingen veranderen van dag tot dag. Ze zijn afhankelijk van het weer of van iets anders. O nee! Waarheid – waar is de waarheid? “Niet wat ik ben, maar wat U bent” staat er in een lied. Dat is waar de waarheid is. “Gij zult de waarheid verstaan en de waarheid zal u vrijmaken.” Vrijmaken waarvan? Van slavernij. Wat voor slavernij? De slavernij van Satan die je in de boeien van veroordeling slaat omdat je vandaag niet in vorm bent. Je bent niet helemaal in orde en zit in de put. Je voelt als het ware de dood om je heen. Je bent prikkelbaar en dan komt Satan langs en zegt: “Een mooie christen ben jij. Ben je eigenlijk wel een christen?” En daar ga je. Is dat de waarheid? Het is een leugen! Het enige antwoord dat je verlost en vrijmaakt is: “Het doet er niet toe wat ik ben, het gaat erom wat Hij is. Christus blijft dezelfde.” Hij is niet zoals ik, veranderlijk van uur tot uur en van dag tot dag. Hij is anders.

Neem me niet kwalijk dat ik hier zo’n sterke nadruk op leg. Ik denk echt dat dit de enige manier is waarop we werkelijk verlost zullen worden. Jezus zegt “Ik ben de waarheid”, zie je. Wat is de waarheid? Het is datgene wat alle argumenten van Satan weerstaat, die “een leugenaar is en de vader der leugen”. Het is dat wat ons bevrijdt van ons eigen valse zelf. Want wij zijn vals in onszelf. We zijn één brok tegenstrijdigheden. We weten nooit zeker of we lang achter elkaar bij dezelfde mening zullen blijven. Misschien zijn we straks wel totaal van gedachten veranderd. O nee, wijzelf zijn het beslist niet; het is Christus. Je ziet in wat een valse positie we zouden zijn als we op dat andere, natuurlijke vlak zouden zijn. Wat zou de duivel zijn spel met ons kunnen spelen!

Ik gebruik deze illustraties om tot de kern van de zaak te komen. Wat is de waarheid? Wat is waar? Het is niet in ons. Wij zijn niet waar in elk onderdeel van ons wezen. Alleen Christus is waarheid en jij en ik moeten leren uit Christus te leven. De Heilige Geest kan niet verder gaan voordat we dat geleerd hebben. Misschien zeg je: “Maar is een echt christen dan niet goed gehumeurd? Is er dan helemaal geen verschil? Mag een christen dan prikkelbaar of zoiets zijn?” Dat heb ik niet gezegd. Dan zou je er makkelijk afkomen. Wat ik heb gezegd is dat de Heilige Geest in de leerschool van Christus geen grond heeft om ons aan Hem gelijkvormig te maken, voordat we geleerd hebben ons in geloof aan Christus vast te houden. Als we gaan leven op de valse basis van onszelf, laat de Heilige Geest ons aan ons lot over. Als we door het geloof gaan leven uit Christus, dan kan de Heilige Geest iets doen en Christus in ons vormen. Dan leert Hij ons te overwinnen en de situatie meester te zijn. En Hij leert ons de bevrijdende les om geen prooi te worden van onze eigen gevoelens, maar op een heel ander niveau te leven. Ik bedoel dat je de grond wegslaat onder heel veel van je problemen wanneer je werkelijk op Christus als je grond gaat staan.

Neem bijvoorbeeld prikkelbaarheid. Sommigen van jullie hebben daar misschien helemaal geen last van natuurlijk, maar anderen weten maar al te goed wat een strijd dat is. Laten we eens zo’n geval nemen. Je voelt je op een dag nerveus, gespannen en kortaangebonden. Wat ga je daaraan doen? Is dat je christenleven? Of de verloochening van je christenleven? Als je zo denkt is Satan er onmiddellijk bij om er zijn winst mee te doen. Hij brengt je in vreselijke slavernij en doodt je hele geestelijke leven. Maar als je deze positie inneemt: “Ja, zo voel ik me vandaag, dat is vandaag mijn zwakheid. Maar, Here Jezus, U bent anders dan ik en ik rust in U. Ik houd mij vast aan U en maak U tot mijn leven.” Weet je wat je dan gedaan hebt? Je hebt ervoor gezorgd dat de duivel geen grond meer heeft om je aan te klagen. En je zult ontdekken dat er dan vrede is, en rust. Al voel je je misschien van buiten nog steeds gespannen, van binnen is er rust. De vijand is buiten de deur van je binnenste gezet. Hij krijgt daar geen toegang. De vrede van God staat op wacht om je hart en gedachten te bewaren, door de Here Jezus. Het fort is veilig. Satan zal altijd proberen binnen te komen in je geest via je lichaam of je ziel. Hij probeert die vesting, je geest, te veroveren en weer tot slavernij te brengen. Maar wij kunnen innerlijk vrij blijven, ook als we ons uiterlijk ellendig voelen. Dat is vrijgemaakt zijn door de waarheid. Dat is de waarheid! Niet iets, maar een Persoon. Het is wat Christus is, en Hij is totaal anders dan wij. De Heilige Geest, die immers de Geest der waarheid is, zal ons leren dat het erop aankomt in Christus te blijven. Anders zijn we op onszelf aangewezen of op anderen, of op de wereld. Blijf in Christus en er is rust, er is vrede, er is bevrijding.

Maar bedenk wel dat de Heilige Geest, als we het werkelijk met Hem menen, ons laat zien wie we in werkelijkheid zijn. Hij ziet niets door de vingers, maar zal alles aan het licht brengen. Hij doordringt ons er grondig van dat er niets goeds is in ons, niets betrouwbaars. Maar Hij maakt ons even duidelijk dat er alleen in Christus, Gods Zoon, zekerheid is, en veiligheid, en leven.

Ik wilde wel dat ik het duidelijker kon overbrengen. Er zijn zoveel mensen die denken dat het geestelijk leven, het leven van een kind van God, een kwestie van “dingen” is. Dingen als “de boodschap van het kruis”, of “heiligmaking”. Er is een ding dat “bevrijding” heet, of “met Christus gestorven” – het een of andere ding. Ze proberen vat te krijgen op iets, maar langs die weg is er geen bevrijding. Het werkt niet. “Dingen” werken niet! Alles is een zaak van de Persoon, de Here Jezus. De Heilige Geest zal nooit bevrijding geven door een “ding”. Hij zal ons altijd weer bij de Persoon brengen en Christus maken tot de basis van ons leven, van onze bevrijding en van alles van ons. Het Woord zegt: “… Christus Jezus, die ons van God is geworden: wijsheid, rechtvaardigheid, heiliging en verlossing” (1 Kor. 1:30).

Geloof Blijft Nodig

Het is het werk van de Heilige Geest ons gelijkvormig te maken aan Christus. Hij vormt Christus in ons. Maar het zal altijd zo blijven dat Christus anders is dan wij. Daardoor zal de oproep tot geloof nooit ophouden. Of denk je dat je ooit zover zult komen op deze aardse pelgrimsreis dat je zonder het geloof kunt? Dat heb je dan verkeerd gedacht. Je zult in je laatste ogenblikken in dit leven het geloof even hard nodig hebben als altijd, zo niet nog harder. Geloof blijft nodig, zolang dit leven duurt.

Als dat zo is, neemt dat op zichzelf al elke hoop weg dat we het ooit in onszelf zouden hebben. Dat was de eerste zonde van Adam, die keuze van hem om niet alles in God te hebben, maar in zichzelf, in onafhankelijkheid, zodat het hele idee van geloof opzij gezet kon worden. Dus zondigde hij door ongeloof. En sindsdien is alle zonde die begaan is te herleiden tot dat ene – ongeloof. Geloof is de sleutel tot de verlossing, tot de heiliging en tot de verheerlijking. Het is alles door geloof. Het doet het werk van de duivel teniet. En geloof betekent eenvoudig dat we op die grond komen waar we het niet in onszelf hebben, we hebben het alleen in een Ander. En alleen door het geloof in die Ander kunnen we het kennen en het genieten. Zo krijgt Galaten 2:20 nieuwe kracht: “Met Christus ben ik gekruisigd en toch leef ik, dat is niet meer mijn ik, maar Christus leeft in mij. En voor zover ik nu nog in het vlees leef, leef ik door het geloof in de Zoon van God, die mij heeft liefgehad en Zich voor mij heeft overgegeven.” Ik leef het leven in het vlees door het geloof in de Zoon van God.

Dat de Here ons Zijn woord duidelijk mag maken.